Z przyjemnością informujemy, że w dniu dzisiejszym strona wzbogaciła się o wizerunki kolejnych członków Towarzystwa: Alojzy Alth, Josef Calasanza von Arneth, Jerzy Chrystian Arnold, Michał Badeni oraz Jan Wincenty Bandtkie (Bandtke). Zapraszamy

Adam Krzyżanowski – inicjator i zasłużony członek Towarzystwa Naukowego Krakowskiego. Prawnicza skrupulatność, badawcza wnikliwość, zdolności organizatorskie, pozwoliły mu kierować towarzystwem w burzliwych latach 1845-1847. Pełniąc wówczas funkcję prezesa skierował badania własne Towarzystwa w stronę dziejów uniwersyteckich.

Przypominamy, że na stronie: inwentarz.tnk.krakow.pl, została udostępniona pierwsza zdigitalizowana część unikatowego XIX-wiecznego zespołu akt Towarzystwa Naukowego Krakowskiego (ok. 8600 skanów). Mamy nadzieję, że udostępnienie materiałów archiwalnych on-line ułatwi wszystkim miłośnikom nauki dotarcie do informacji i umożliwi samodzielne wykonywanie kwerend. Wśród upublicznionych materiałów znajdują się: protokoły posiedzeń, listy członków, akta majątkowe, finansowe oraz część korespondencji prezesa. Zachęcamy do odwiedzania strony.

Szeroki zakres działalności Towarzystwa Naukowego Krakowskiego stwarzał sprzyjające warunki dla rozwoju humanistyki. Za prezesury ks. Leona Laurysiewicza na posiedzeniach coraz częściej sięgano po tematykę historyczną. Samego Laurysiewicza realizującego przez siedem lat nieodpłatnie „sztukę kształcenia głuchych”, można uważać za twórcę pedagogiki specjalnej na Uniwersytecie Jagiellońskim.

„Leksykograf bardzo zasłużony” – tak o Janie Kajetanie Trojańskim pisał Józef Majer. „Arcygorliwy o dobro szkół naszych”, jak zaznaczał Józef Brodowicz. Zapraszamy do zapoznania się z sylwetką kolejnego prezesa Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, słynącego z filologicznego zamiłowania pedagoga z pasją, którego dzieło życia zniszczył pożar.

Wybitny umysł, nietuzinkowa osobowość, zdolny reformator nauczania medycyny na krakowskim uniwersytecie, którego życie stało się przedmiotem licznych anegdot - Maciej Józef Brodowicz, kolejny prezes Towarzystwa Naukowego Krakowskiego

XIX-wieczny postęp w zakresie prawa karnego miał swoje odbicie na krakowskim uniwersytecie a także w pracach Towarzystwa. Dużą role odegrał Antoni Matakiewicz. Otoczony powszechnym szacunkiem, autorytet w dziedzinie prawa, niechętnie angażował się w politykę, realizując się głównie poprzez działalność społeczną. Zapraszamy do zapoznania się z sylwetką kolejnego prezesa, uczonego oddanego prawniczej pasji, zaangażowanego na wielu płaszczyznach, zgodnie z powiedzeniem: Szlachetne umysły karmi praca.

Archiwum Nauki PAN i PAU podjęło projekt zdigitalizowania całego zespołu akt Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, chcąc w ten sposób zabezpieczyć i udostępnić jak najszerszej grupie odbiorców XIX-wieczny, unikatowy, zachowany prawie w całości zespół kancelaryjny

Z przyjemnością informujemy, że na stronie inwentarz.tnk.krakow.pl udostępniliśmy w formie elektronicznej pierwszą część tego zespołu (ok. 8600 skanów). Mamy nadzieję, że udostępnienie materiałów archiwalnych on-line ułatwi wszystkim miłośnikom nauki dotarcie do informacji i umożliwi samodzielne wykonywanie kwerend.

W burzliwym wieku XIX uroczystości religijne sprzyjały budowaniu patriotycznej jedności, dzięki sylwetkom takich osób jak choćby ks. Józef Wincenty Łańcucki, którzy potrafili swoimi mowami ożywić ducha narodowego. Zapraszamy do zapoznania się z sylwetką kolejnego prezesa nazywanego „drugim Skargą”.

Jak dalece mąż ten całe życie jedynie naukom i dobru kraju poświęcał…- ta krótka refleksja nasunęła się Janowi Kantemu Steczkowskiemu podsumowującemu zaangażowanie na wielu polach swego mistrza Karola Hubego, matematyka, astronoma, najpełniej realizującego maksymę: In labore virtus et vita. Zapraszamy do zapoznania się z życiorysem kolejnego prezesa TNK.

Zapraszamy do zapoznania się z tekstem poświęconym Komisji Fizjograficznej, działającej w ramach Towarzystwa Naukowego Krakowskiego w latach 1865 - 1872.

"…Chcąc prace swoje uczynić powszechniejszemi" 25 lutego 1816 roku odbyło się pierwsze publiczne posiedzenie Towarzystwa Naukowego z Uniwersytetem Krakowskim połączonego. Po 200 latach przypominamy to wydarzenie.

Zapraszamy do obejrzenia relacji fotograficznej z wydarzeń, które miały miejsce w grudniu 2015 roku, w związku z obchodami 200-lecia Towarzystwa Naukowego Krakowskiego.

Wystawa Wznosząc gmach narodowej wiedzy. 200. rocznica powołania Towarzystwa Naukowego Krakowskiego.

Konkurs dla młodzieży.

W Towarzystwie Naukowym Krakowskim było wielu przedstawicieli nauk przyrodniczych i ścisłych - lekarzy, geologów, botaników, astronomów, matematyków, chemików i fizyków. Do Towarzystwa należeli między innymi Józef, Julian oraz Florian Sawiczewscy, Ludwik Zejszner, Jonatan Warschauer, Jan Śniadecki czy Henryk Fryderyk Hoyer.

Z przyjemnością prezentujemy pełną listę członków Towarzystwa Naukowego Krakowskiego. Przedstawione nazwiska zostały zebrane w oparciu o protokoły posiedzeń oraz listy członkowskie publikowane przez samo Towarzystwo.

Wśród członków Towarzystwa Naukowego Krakowskiego odnajdujemy nazwiska wielkich polskich mecenasów, kolekcjonerów, fundatorów. Działalność takich osób jak Józef Gwalbert Pawlikowski, Józef Maksymilian Ossoliński, Edward Raczyński, czy Stanisław Kostka Potocki była tak samo doniosła w kontekście kształtowania ducha narodowego w czasie zaborów, jak dokonania miłośników nauki i uczonych w tworzeniu podwalin nowoczesnej nauki polskiej. Z przyjemnością prezentujemy kolejnych stu uczonych oraz miłośników nauki związanych z Towarzystwem Krakowskim.

Polska Akademia Umiejętności, Uniwersytet Jagielloński oraz Archiwum Nauki PAN i PAU zapraszają na otwarcie wystawy "Wznosząc gmach narodowej wiedzy 200. rocznica powołania Towarzystwa Naukowego Krakowskiego", które odbędzie się w środę 9 grudnia 2015 o godzinie 14.30 w sali wystawowej Archiwum Nauki przy ul. Św. Jana 26

Alojzy Estreicher, sławny w Europie przyrodnik, jako rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego szczególnie zabiegał o umocnienie charakteru badawczego krakowskiego Towarzystwa Naukowego. Czas jego prezesury przypadł na okres po powstaniu listopadowym, kiedy sytuacja Uniwersytetu była szczególnie ciężka, a warunki polityczne nie sprzyjały inicjatywom naukowym. Z przyjemnością prezentujemy sylwetkę czwartego prezesa Towarzystwa.

Miło nam poinformować, że konferencja naukowa „200-lecie Towarzystwa Naukowego Krakowskiego” (Kraków, 9 – 10 grudnia 2015 r.) została objęta Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Oprócz ludzi zasłużonych dla nauki i sztuki, wśród członków Towarzystwa znajdowały się równiez osoby wybierane ze względów politycznych i prestiżowych. W Wolnym Mieście Krakowie przyznawano dyplomy członkowskie rezydentom trzech "dworów opiekuńczych", a po 1846 roku dygnitarzom austriackim. Na listach odnajdujemy tak sławne nazwiska jak książę Metternich - późniejszy kanclerz Austrii, Namiestnik Galicji i Lodomerii Agenor Gołuchowski czy też Joannis Kapodhistrias - minister spraw zagranicznych Rosji, a póżniej pierwszy prezydent niepodległej Grecji.

Od momentu powołania Towarzystwo Naukowe Krakowskie przeszło długą drogę, by w 1872 roku móc przekształcić się w Akademię Umiejętności. Na osi czasu przedstawiamy zasadnicze etapy formalno-prawne oraz wydarzenia istotne dla rozwoju i działalności krakowskiego Towarzystwa.

Sebastian Girtler pełnił urząd rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego przez 5 lat, jednak w rzeczywistości stał na czele Towarzystwa Naukowego Krakowskiego lat 10, przez długi czas zastępując na tym stanowisku Walentego Litwińskiego i Józefa Załuskiego. Z przyjemnością prezentujemy sylwetkę kolejnego prezesa Krakowskiego Towarzystwa.

Listy członkowskie Towarzystwa Naukowego Krakowskiego są pełne nazwisk, które zapisały się w polskiej historii. Kontakt z Towarzystwem utrzymywali książęta z rodu Lubomirskich oraz Joachim Lelewel, a mimo naukowego charakteru stowarzyszenia, nie brakowało w nim także artystów i literatów - w gronie kolejnych stu członków, których dane prezentujemy, znajdują się tak sławne postaci, jak Juliusz Kossak, Zygmunt Krasiński, czy Józef Ignacy Kraszewski.

Chociaż większość członków Towarzystwa Naukowego Krakowskiego miała polskie pochodzenie, na listach członkowskich odnajdujemy również liczne nazwiska zagraniczne. Kontakt z Krakowem utrzymywał między innymi szwedzki dyplomata Jacob Gråberg di Hemsö, czeski językoznawca Václav Hanka, serbski myśliciel Vuk Karadžić, francuski publicysta i pedagog Marc-Antoine Jullien de Paris, a także wielu uczonych z krajów niemieckich. Z przyjemnością prezentujemy kolejnych stu uczonych oraz miłośników nauki związanych z Towarzystwem Krakowskim

W XIX wieku na wybór rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego – a przez to prezesa Towarzystwa Naukowego Krakowskiego – często miały wpływ czynniki polityczne. Józef Załuski, będąc wojskowym, a nie profesorem, nie posiadał nawet tytułu naukowego, jednak zapisał się w historii Towarzystwa jako wielki miłośnik nauki. Prezentujemy sylwetkę kolejnego prezesa Towarzystwa Naukowego Krakowskiego – żołnierza, mecenasa i literata.

Przypominamy, że z okazji obchodów 200-lecia TNK już od jutra do 31 sierpnia w otwartej przestrzeni Plant Krakowskich między ul. Szewską i ul. Szczepańską dostępna będzie wystawa sportretowanych prezesów Towarzystwa.

Zapraszamy serdecznie na uroczyste otwarcie wystawy 4 sierpnia 2015 o godz. 12.00.

Idea powołania instytucji badawczej przy Uniwersytecie Krakowskim sięgała lat siedemdziesiątych XVIII wieku, jednak dopiero rektorowi Walentemu Litwińskiemu udało się wcielić ją w życie. Przedstawiamy sylwetkę założyciela i pierwszego prezesa Towarzystwa Naukowego Krakowskiego – cenionego uczonego i wpływowego prawnika

Do Towarzystwa Naukowego Krakowskiego należały nie tylko osoby zasłużone dla polskiej historii i nauki, ale też rozpoznawalne i cenione poza granicami dawnej Rzeczypospolitej. Na listach członkowskich nie zabrakło księcia Adama Jerzego Czartoryskiego czy hrabiego Aleksandra Fredry, i również Ignacy Żegota Domeyko, który pół życia spędził w Chile reorganizując tamtejszy uniwersytet, utrzymywał kontakt z Towarzystwem jako członek korespondent. Z przyjemnością prezentujemy kolejnych stu uczonych oraz miłośników nauki, którzy związani byli z krakowskim Towarzystwem.

W związku z przypadającym na rok bieżący 200-leciem Towarzystwa Naukowego z Uniwersytetem Krakowskim połączonego, które w 1856 r. przyjęło nazwę Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, a w 1872 r. przekształciło się w Akademię Umiejętności, od 1919 r. w Polską Akademię Umiejętności, pragniemy przypomnieć i uczcić to doniosłe dzieło naszej nauki i kultury oraz ludzi, którzy je stworzyli.

Ważnym punktem obchodów 200-lecia jest wystawa sportretowanych prezesów Towarzystwa, która będzie dostępna w otwartej przestrzeni Plant Krakowskich między ul. Szewską i ul. Szczepańską od 4 do 31 sierpnia 2015.

Zapraszamy serdecznie na uroczyste otwarcie wystawy 4 sierpnia 2015 o godz. 12.00.

Do roku 1856 na czele Towarzystwa Naukowego Krakowskiego stali rektorzy Uniwersytetu Jagiellońskiego. Później prezesa wybierano corocznie spośród członków czynnych. Prezentowana oś czasu pokazuje zmiany na tym stanowisku na przestrzeni lat 1815-1872.

Przez 57 lat działalności Towarzystwo Naukowe Krakowskie przyjęło do swojego grona ponad 800 członków. Znaleźli się wśród nich uczeni oraz miłośnicy nauki, literaci, artyści, politycy i mecenasi, zarówno Polacy zamieszkujący ziemie trzech zaborów, jak również obywatele innych państw europejskich.

Z przyjemnością prezentujemy, w porządku alfabetycznym, pierwsze sto osób, których nazwiska znalazły się na listach członkowskich Towarzystwa. Wśród podstawowych informacji biograficznych podajemy datę wyboru lub przystąpienia oraz kategorię członkostwa. Dane te zostały opracowane na podstawie materiałów archiwalnych pochodzących z zespołu akt Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, które są przechowywane w Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie.

19 czerwca br. w siedzibie Archiwum Nauki PAN i PAU przy ul. św. Jana 26 miał miejsce wernisaż wystawy "Wspólnota umiłowania nauki. 200. rocznica powołania Towarzystwa Naukowego Krakowskiego".

Uroczystość otworzył prof. Jerzy Wyrozumski, sekretarz generalny Polskiej Akademii Umiejętności. Następnie głos zabrali mgr Marcin Maciuk, autor ekspozycji, oraz dr Rita Majkowska, dyrektor Archiwum Nauki. Symbolicznego otwarcia sali wystawowej dokonał prezes Polskiej Akademii Umiejętności, prof. Andrzej Białas. Uroczystość uświetnił swoją obecnością wojewoda małopolski Jerzy Miller. Wśród zgromadzonych gości znaleźli się między innymi członkowie Polskiej Akademii Umiejętności oraz przedstawiciele krakowskich instytucji naukowych. Wystawie towarzyszy publikacja pod tym samym tytułem, zawierająca opisy eksponatów oraz materiał ilustracyjny.

Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć z wernisażu.

Wszystkim, którzy zapomnieli przypominamy że dzisiaj o godz. 17.00 rozpoczyna się wystawa "Wspólnota umiłowania nauki 200. rocznica powołania Towarzystwa Naukowego Krakowskiego"

Wystawa czynna będzie od poniedziałku do piątku w godz. 10.00–15.00 do 14 listopada 2015 r.

Polska Akademia Umiejętności, Uniwersytet Jagielloński oraz Archiwum Nauki PAN i PAU zapraszają na otwarcie wystawy "Wspólnota umiłowania nauki 200. rocznica powołania Towarzystwa Naukowego Krakowskiego", które odbędzie się w piątek 19 czerwca 2015 o godzinie 17.00 w sali wystawowej Archiwum Nauki przy ul. Św. Jana 26

Z przyjemnoscią informujemy, że w dniu dzisiejszym strona o Towarzystwie Naukowym Krakowskim (TNK) została uruchomiona.