Prezesi Towarzystwa Naukowego Krakowskiego

Prezesem Towarzystwa Naukowego Krakowskiego zostawał każdy kolejno wybrany rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Taki stan rzeczy regulowały kolejne statuty z lat 1815, 1841 i 1848. Dopiero w 1856 roku, wraz z odłączeniem się Towarzystwa od Uniwersytetu, wprowadzono wybór prezesa spośród członków czynnych w wyniku głosowania. Kadencja prezesa trwała jeden rok, po upływie którego mógł być on utrzymany na stanowisku. Uniwersytet, postrzegany jako centrum myśli narodowej, znajdował się pod nadzorem zaborców i na wybór rektora miały wpływ czynniki polityczne; również prezesi wybierani po 1856 roku musieli otrzymać zatwierdzenie władz.

Do obowiązków prezesa należało przede wszystkim reprezentowanie Towarzystwa, przewodniczenie posiedzeniom ogólnym i komitetowym, prowadzenie korespondencji, rozwiązywanie kwestii, które przy głosowaniu otrzymywały równą ilość głosów oraz składanie corocznego sprawozdania z działalności Towarzystwa.

1815 - 1821

Walenty Litwiński

Walenty Litwiński urodził się 8 II 1778 w Rzeszowie. Prawnik, adwokat, w roku 1800 uzyskał tytuł doktora praw. Związany początkowo z Uniwersytetem Lwowskim, następnie z Uniwersytetem Jagiellońskim, w którym pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa. W latach 1814–1821 rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. W roku 1815 stanął na czele powołanego Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, pełniąc funkcję prezesa do 1821 roku. W latach 1809–1815 był prokuratorem Trybunału Cywilnego I Instancji Departamentu Krakowskiego, a następnie sędzią dożywotnim Sądu Apelacyjnego Wolnego Miasta Krakowa. Zmarł 6 I 1823 w Krakowie.

1821 - 1823

Sebastian Girtler

Sebastian Girtler urodził się 18 I 1767 w Krakowie. Lekarz, fizyk obwodu krakowskiego. W 1791 uzyskał doktorat filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim, cztery lata później Uniwersytet Wiedeński przyznał mu tytuł doktora medycyny. Od 1798 związany z uczelnią krakowską, do roku 1831 wykładał na niej medycynę sądową i weterynarię. W latach 1818–1826 dziekan Wydziału Lekarskiego, w latach 1821–1826 pełnił obowiązki rektorskie w zastępstwie za Walentego Litwińskiego i Józefa Załuskiego. Oficjalnie wybrany na urząd rektora został dopiero w roku 1826. Po wycofaniu się z życia akademickiego w 1831, mianowany senatorem dożywotnim Rzeczpospolitej Krakowskiej. Zmarł 15 VIII 1833 w Krzeszowicach.

1823 - 1826

Józef Bonawentura Ignacy Załuski

Józef Bonawentura Ignacy Załuski urodził się 17 VII 1787 w Ojcowie. Ziemianin, uczestnik wojen napoleońskich, jako oficer armii Królestwa Polskiego doszedł do stopnia generała i został adiutantem przy carze Aleksandrze I i Mikołaju I. W 1823 mianowany rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, pełnił ten urząd do 1826, kiedy przez okres jednego roku piastował stanowisko kuratora. Po konfiskacie za udział w powstaniu listopadowym dóbr leżących w zaborze rosyjskim, przeniósł się na stałe do Galicji i uzyskał obywatelstwo austriackie. W 1833 wybrany do Stanów Galicyjskich, w 1848 objął komendę gwardii narodowej we Lwowie. Zmarł 25 IV 1866 w Krakowie.

1831 - 1833

Alojzy Rafał Estreicher

Alojzy Rafał Estreicher urodził się 21 VI 1786 w Krakowie. Po uzyskaniu w 1807 roku tytułu doktora medycyny na Uniwersytecie Wiedeńskim, związał się z Uniwersytetem Jagiellońskim. W latach 1809–1843 był profesorem historii naturalnej i dyrektorem uniwersyteckiego ogrodu botanicznego. Twórca Gabinetu Zoologicznego. Był członkiem towarzystw naukowych i przyrodniczych w Anglii, Belgii i Holandii. Wielokrotnie wybierany dziekanem Wydziału Filozoficznego, od 1831 do 1833 pełnił urząd rektora Uniwersytetu. W 1826 mianowany senatorem Rzeczpospolitej Krakowskiej. Zmarł 1 VIII 1852 w Krakowie.

1833 - 1835

Karol Hube

Karol Hube urodził się 18 II 1769 w Toruniu. Kapitan wojska polskiego, nauczał matematyki w Szkole Korpusu Inżynierów Litewskich, a następnie pracował jako nauczyciel prywatny w domach polskich rodzin ziemiańskich w Królestwie Polskim i w Paryżu. W latach 1810–1841 profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, wykładał matematykę i astronomię. Sprawował funkcję dziekana Wydziału Filozoficzno-Matematycznego, a w latach 1833–1835 pełnił urząd rektora Uniwersytetu. Z ramienia uczelni w 1818 wszedł w skład senatu Rzeczpospolitej Krakowskiej. Zmarł 5 VII 1845 w Krakowie.

1835 - 1837

Józef Wincenty Łańcucki

Józef Wincenty Łańcucki urodził się 22 VI 1756 na Rusi lub na Wołyniu. Wyświęcony w 1772, do 1798 przynależał do zakonu pijarów. Kaznodzieja, kanonik katedralny krakowski. Prałat scholastyk kapituły krakowskiej, z jej ramienia wszedł w roku 1823 w skład Izby Reprezentantów Rzeczpospolitej Krakowskiej. W 1809 mianowany infułatem archiprezbiterem kościoła Mariackiego, w tym samym roku uzyskał tytuł doktora teologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Do 1810 pełnił funkcję dyrektora Wydziału Teologicznego. W roku akademickim 1818/19 profesor teologii, w latach 1821 i 1831 był członkiem Wielkiej Rady Uniwersytetu. Wybrany rektorem na okres 1835–1837. W 1818 mianowany senatorem Wolnego Miasta Krakowa. Zmarł 27 XII 1841 w Krakowie.

1837 - 1839

Antoni Mikołaj Matakiewicz

Antoni Mikołaj Matakiewicz urodził się 5 XII 1784 w Łańcucie. W 1816, po otrzymaniu tytułu doktora obojga praw, związał się trwale z Uniwersytetem Jagiellońskim, łącząc obowiązki profesorskie z pracą notarialną. Dziekan Wydziału Prawa, w latach 1837–1839 pełnił urząd rektora. Poseł do Zgromadzenia Reprezentantów Wolnego Miasta Krakowa w roku 1824 i 1843. W latach 1816–1818 był sekretarzem Komisji Organizacyjnej Wolnego Miasta Krakowa. Członek korespondent Królewskiego Towarzystwa Badaczy Starożytności w Kopenhadze. Zmarł 29 XII 1844 w Krakowie.

1839 - 1841

Maciej Józef Brodowicz

Maciej Józef Brodowicz urodził się 24 II 1790 w Grzymułtowie. Po uzyskaniu doktoratu z medycyny na Uniwersytecie Wiedeńskim w 1817, przez pięć lat pracował jako lekarz w Wiedniu. W 1823 powołany na profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, wykładał nieprzerwanie do roku 1850, przyczyniając się do reorganizacji i rozkwitu uniwersyteckiej kliniki lekarskiej. W latach 1833–1837 dziekan Wydziału Lekarskiego, dwukrotnie (1829–1841, 1847–1848) wybierany rektorem. Jednocześnie między rokiem 1840 a 1849 pełnił urząd komisarza Zakładów Naukowych Wolnego Miasta Krakowa. Zmarł 22 I 1885 w Krakowie.

1841 - 1843

Jan Kajetan Trojański

Jan Kajetan Trojański urodził się w roku 1796 w Lublinie. Początkowo związany z Uniwersytetem Wrocławskim i z gimnazjum realnym w Poznaniu, w 1821 uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim doktorat z filozofii i od 1828 rozpoczął na uczelni krakowskiej wykłady z literatury polskiej i łacińskiej. Dwukrotnie (1835–1837, 1845–1848) dziekan Wydziału Filozoficznego, w latach 1841–1843 rektor Uniwersytetu. Zmarł 24 VII 1850 w Marienbad.

1843 - 1845

Leon Laurysiewicz

Leon Laurysiewicz urodził się 21 III 1798 w Peresołowicach w guberni lubelskiej Królestwa Polskiego. W 1823 przyjął święcenia kapłańskie w obrządku greckokatolickim. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, od 1833 związany z Uniwersytetem Jagiellońskim. Po uzyskaniu tytułu doktora teologii został mianowany profesorem teologii pastoralnej. Pełnił wielokrotnie funkcję dziekana Wydziału Teologii, a w latach 1843–1845 rektora. Między 1842 a 1848 prowadził nauczanie głuchoniemych przy Katedrze Teologii. Od 1825 proboszcz parafii grecko-katolickiej św. Norberta w Krakowie. Zmarł 14 VI 1854 w Krakowie.

1845 - 1847

Adam Szymon Krzyżanowski

Adam Szymon Krzyżanowski urodził się 25 XII 1785 w Krakowie. W 1804 uzyskał tytuł doktora praw na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie od 1807 wykładał prawo wekslowe. W latach 1814–1816 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa, w latach 1845–1847 rektora. Członek Komitetu Akademickiego, wszedł w skład Wielkiej Rady Uniwersytetu jako zastępca konserwatora. Z ramienia uczelni desygnowany na posła Izby Reprezentantów Wolnego Miasta Krakowa. Pod jego kierunkiem profesorowie krakowscy w 1811 podjęli się tłumaczenia Kodeksu Napoleona. Zmarł 12/13 XI 1847 w Czulicach pod Krakowem.

1848 - 1851

Józef Majer

Józef Majer urodził się 12 III 1808 w Krakowie. W roku 1831 uzyskał doktorat z medycyny i chirurgii. Profesor fizjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w latach 1845–1848 i 1862–1864 dziekan Wydziału Lekarskiego. Dwukrotnie wybierany rektorem (1848–1851 i 1865–1866). Był jednym z założycieli i redaktorów „Rocznika Lekarskiego” i „Przeglądu Lekarskiego”. Zasiadał w Radzie Miasta Krakowa i posłował na Sejm Galicyjski. Zmarł 3 VII 1899.

1851 - 1852

Florian Sawiczewski

Florian Sawiczewski urodził się 4 V 1797 w Krakowie. W 1824 uzyskał doktorat z medycyny i chirurgii i już w następnym roku objął katedrę farmacji na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1837–1841 sprawował funkcję dziekana Wydziału Lekarskiego, a w roku akademickim 1851/52 rektora. Rozbudował i unowocześnił akademicki gabinet farmaceutyczny. Zainteresowany przede wszystkim zagadnieniami dotyczącymi farmakognozji, zamieszczał liczne artykuły na ten temat w „Pamiętniku Farmaceutycznym Krakowskim”, który wydawał przez dwa lata własnym nakładem. Zmarł 1 IX 1876 w Krakowie.

1853 - 1856

Piotr Łukasz Bartynowski

Piotr Łukasz Bartynowski urodził się 19 X 1795 w Krakowie. Doktor obojga praw Uniwersytetu Jagiellońskiego, w którym w latach 1829–1833 wykładał prawo rzymskie. Sprawował ponadto urząd kuratora Uniwersytetu, a w roku akademickim 1860/61 został wybrany rektorem. Obowiązki akademickie łączył z pracą w administracji i sądownictwie Wolnego Miasta Krakowa. Prokurator i prezes Trybunału I Instancji, był również posłem i senatorem Rzeczpospolitej Krakowskiej oraz posłem na Sejm Galicyjski. W 1855 został mianowany radcą dworu. Zmarł 22 lub 23 XII 1874 w Krakowie.

1856 - 1860

Franciszek Wężyk

Franciszek Wężyk urodził się 7 X 1785 w Witulinie na Podlasiu. Ziemianin, w okresie Księstwa Warszawskiego asesor Sądu Apelacyjnego w Warszawie oraz poseł na sejm. W 1831 mianowany senatorem-kasztelanem Królestwa Polskiego. Pisarz, tłumacz, i teoretyk dramatu. Autor klasycznych ód, tragedii z dziejów polskich oraz przekładów z Sofoklesa, Wergiliusza i Szekspira. Od 1811 był członkiem przybranym Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie. W 1838 osiadł w Krakowie, gdzie zmarł 2 V 1862.

1860 - 1872

Józef Majer